FORMY WŁASNOŚCI MAJĄTKU ORGANIZACJI CZĘŚĆ 2

Akcjonariat jest współcześnie na świecie bardzo rozpowszechnioną formą własności dużych organizacji. Akcjonariuszami przedsiębiorstwa mogą być również jego pracownicy i kierownicy. Z tego tytułu mogą oni uzyskać prawo wybierania swoich reprezentantów do rady nadzorczej, która jest ciałem „ustawodawczym” spółki, działającym w imieniu wszystkich akcjonariuszy. W amerykańskiej firmie Compaq-Computer wszyscy pracownicy są posiadaczami jej akcji i posiadają swoją reprezentację w radzie nadzorczej.

Na co dzień jednak spółką nie zarządza rada nadzorcza, ale zawodowi, zatrudniani przez spółkę dyrektorzy i kierownicy. To właśnie oni głównie dysponują majątkiem spółki w ramach uprawnień przyznanych im przez akcjonariuszy i radę nadzorczą, która ich powołuje i mianuje na różne kierownicze stanowiska (dotyczy to głównie dyrektorów). Czynią to w imieniu i na rzecz akcjonariuszy. Handlowy obrót akcjami (ich sprzedawanie i kupowanie) dokonuje się najczęściej na giełdzie papierów wartościowych.

Właścicielami akcji spółki mogą być osoby fizyczne (jednostki) łub osoby prawne (inne spółki czy inne organizacje). Ich wpływ na działalność spółki zależy od ilości posiadanych akcji.

Grupową formą własności jest również własność spółdzielcza. Spółdzielnia jest dobrowolnym i samorządnym zrzeszeniem osób, które wnoszą określone wkłady indywidualne w postaci pieniędzy lub składników majątku trwałego (ziemia, budynki, urządzenia ilp.). Prowadzą oni wspólne przedsiębiorstwa w interesie swoich członków, dzielą się wypracowanym zyskiem. Spółdzielcy bywają często pracownikami swojego przedsiębiorstwa, lub korzystają z jego usług na zasadach dużo bardziej dogodnych, niż w przypadku korzystania z tych samych usług świadczonych przez inne organizacje. Typową formą spółdzielni zatrudniających jednocześnie spółdzielców są izraelskie kibuce, zaś formę usługową w stosunku do swoich udziałowców mają z reguły spółdzielnie rolników w krajach zachodnioeuropejskich.