Podsystem techniczny organizacji część 2
Algorytmy wyznaczają w postaci kolejnych faz (etapów) tok (sposób) postępowania w określonych sytuacjach. Są one często odkrywane i formułowane przez teoretyków, wchodząc w skład ogólnej wiedzy o sprawnym działaniu. Organizacje wykorzystują je dla racjonalizacji swojego funkcjonowania, wprowadzając do swego podsystemu technicznego.
Do najczęściej opisywanych w literaturze z zakresu teorii organizacji i zarządzania należą algorytmy:
– cyklu działania zorganizowanego,
– podejścia systemowego,
– twórczego myślenia (indywidualnego i zespołowego).
– wprowadzania usprawnień i ulepszeń.
– upraszczania.
Proces decyzyjny dzielony jest z reguły na następujące etapy:
– dostrzeżenie i sformułowanie problemu,
– zbieranie informacji określających jego istotę i umożliwiających jego całościową analizę,
– proponowanie alternatywnych rozwiązań problemu,
– ocenę alternatyw i wybór rozwiązania najlepszego z możliwych,
– sprawdzanie w fazie realizacji, czy przyjęte rozwiązanie daje w praktyce zamierzone efekty.
Cykl działania zorganizowanego najczęściej ujmowany jest w postaci faz:
– określenie celu działania,
– zbadanie środków koniecznych dla zrealizowania celów i środków dostępnych realizatorom,
– planowanie działania,
– gromadzenie i porządkowanie koniecznych środków materialnych, ludzkich i informacji,
– realizacja przedsięwzięcia zgodnie z planem,
– kontrola uzyskanych efektów.
Algorytmy twórczego myślenia
Algorytmy twórczego myślenia są jeszcze mniej precyzyjne. Podobnie jak w przypadku procesów decyzyjnych, punktem wyjścia jest problem, tyle że często dużo słabiej określony, niejasny, sam wymagający odkrycia. Stąd często mówi się, że w procesach twórczych zidentyfikowanie właściwego problemu jest już co najmniej połową sukcesu, a identyfikacja trwa często dłużej niż samo rozwiązywanie.
Po sformułowaniu problemu następuje faza wylęgania się – inkubacji – pomysłów jego rozwiązania. Nie jest t.o zwykle proces do końca świadomy. Przenikają się w tej fazie myślenia świadome zbieranie, zestawianie i porządkowanie informacji, ale również podświadoma działalność mózgu. Stąd często zalecenia praktyczne „odkładania” na jakiś czas świadomego myślenia o problemie, czy „przespania się” z problemem. Zalecane jest też nie tylko koncentrowanie się na samym problemie, ale również poszerzanie pola myślenia.
W procesie twórczym kolejną fazą jest olśnienie, tzn. często niespodziewane dla samego twórcy nagłe odkrycie rozwiązania, którego poszukiwał.
Bardzo wiele algorytmów twórczego myślenia odnosi się do myślenia zespołowego. Stwierdzono bowiem, że zespołowe rozwiązywanie problemów stymuluje twórcze myślenie jednostek. Do najbardziej znanych z nich należy synektyka W.J. Gordona i „burza mózgów” A.F. Osborna. Istotę synektyki najlepiej oddaje jej nazwa, która wywodzi się od greckiego słowa synectics oznaczającego łączenie ze sobą pozornie nie powiązanych elementów. Również w „burzy mózgów” chodzi przede wszystkim o oderwanie się od stereotypów myślowych, reguł klasycznego myślenia logicznego i istniejących już realiów.