W społecznym podsystemie organizacji wyróżniamy trzy poziomy:

– 1) jednostkowy, uznając zróżnicowane osobowości za jego najbardziej charakterystyczną cechę

– 2) grupowy, akcentując mechanizmy powstawania i funkcjonowania grup społecznych

– 3) kulturowy, przesądzający o klimacie społecznym organizacji.

Na tych powiązanych ze sobą poziomach toczy się jednocześnie życie społeczne. Organizacje o określonym społecznym klimacie (kulturze organizacyjnej) przyciągają ludzi o określonych typach osobowości, ale zdarza się też, że jednostka lub grupa ludzi o pewnych szczególnych cechach doprowadza do zmiany kultury organizacji.

Chociaż różnorodność ludzkich osobowości, grup społecznych i organizacyjnych kultur jest niemal nieograniczona, to jednak udało się badaczom wyodrębnić i opisać pewne charakterystyczne typy.

Przedstawione niżej „wzorce” osobowości nie pochodzą z podręczników psychologii ogólnej, lecz są przykładami wybranych typów osobowości organizacyjnej. Choć w literaturze organizacyjnej wyróżnia się najczęściej osobowość autorytarną, osobowość biurokratyczną, osobowość gracza, oso- bowość profesjonalną, osobowość przedsiębiorcy i osobowość twórczą, pomijamy tutaj opis tej pierwszej, jako niespecyficznej dla świata współczesnych firm i instytucji.