Międzynarodowe instytucje monetarne
W lipcu 1944 r. w Bretton Woods (niewielkie miasto w stanie New Hampshire w USA) zebrało się 730 delegatów z 44 krajów świata, aby ustalić reguły funkcjonowania no-wego ładu finansowego w stosunkach międzynarodowych. Efektem międzynarodowego porozumienia było stworzenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW) oraz powołanie Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju, zwanego w skrócie Bankiem Światowym.
Głównym celem MFW stało się zapewnienie wymienialności walut krajów człon-kowskich i utrzymanie ich względnie stabilnego kursu wymiennego. Ma to zasadnicze znaczenie dla rozwoju wymiany międzynarodowej, przepływu kapitałów, planowania długookresowych wydatków inwestycyjnych, stabilizacji cen, wzrostu gospodarczego, wysokiego stanu zatrudnienia siły roboczej itp. Niemniej ważnym zadaniem jest udzielanie okresowej pomocy finansowej krajom członkowskim w celu zmniejszenia deficytu bilansu płatniczego i zapobieżenia w ten sposób zbyt głębokiej dewaluacji ich waluty. Oprócz tych funkcji regulacyjnych i kredytowych MFW spełnia także funkcję konsultacyjną pełni on bowiem rolę stałego forum konsultacji i współpracy krajów członkowskich w sprawach finansowych.
Głównym celem Banku Światowego było pierwotnie udzielanie pożyczek na odbudowę i rekonstrukcję krajów europejskich zniszczonych przez wojnę. Kredytów udzielano na finansowanie projektów odbudowy dróg, elektrowni, środków transportu, konsumpcji i innych składników infrastruktury w celu stworzenia sprzyjających wa-runków do inwestowania prywatnych kapitałów w rozwój gospodarczy kraju. Od lat sześćdziesiątych rola Banku Światowego skoncentrowała się głównie na udzielaniu po-życzek biedniejszym krajom Trzeciego Świata w celu przełamania bariery zacofania go-spodarczego. Od początku lat osiemdziesiątych w zakres zainteresowań Banku Świa-towego weszły także kraje postkomunistyczne.
Ekonomiczne instytucje stworzone przez porozumienie w Bretton Woods funk-cjonują według zasady „jeden dolar, jeden głos”. Liczba głosów zależy zatem od fi-nansowego wkładu ich członków. Osiem najbogatszych krajów świata ma ponad 60% wkładów, a więc i dysponuje ponad 60% głosów praktycznie decydujących o najwa-żniejszych sprawach. Same Stany Zjednoczone mają 20% wkładów, a więc dysponują 1/5 wszystkich głosów. Dodatkowym źródłem środków finansowych Banku Światowego jest emisja obligacji, które sprzedaje się instytucjom i osobom prywatnym.
Chociaż formalnie w tych międzynarodowych instytucjach ekonomika jest oddzie-lona od polityki, w praktyce oddzielenia tego nie da się w pełni osiągnąć. Przesłanki polityczne odgrywały w przeszłości i odgrywają nadal wcale niemałą rolę przy ustalaniu kierunków i wielkości udzielanej pomocy finansowej potrzebującym krajom.