Sektor publiczny i ochrona socjalna państwa

Przedsiębiorstwa publiczne skoncentrowane są głównie w energetyce, transporcie oraz w produkcji środków transportowych, w przemyśle wydobywczym oraz w przed-siębiorstwach kredytowych i ubezpieczeniach.

Przedsiębiorstwa państwowe zorganizowane są z reguły w formie spółek akcyjnych, w których państwo utrzymuje zasadę dysponowania większością akcji i zróżnicowanego oraz rozproszonego udziału innych właścicieli. Za gospodarkę przedsiębiorstwa państwowego odpowiada zarząd składający się z fachowców powoływanych i odwoływanych przez ministerstwo przemysłu, jednakże bez możliwości ingerencji ministerstwa w decyzje zarządu. Członkowie zarządu mogą jednak sądownie odpowia-dać za szkody wynikające z ich zaniedbań lub popełnionych błędów. Przedsiębiorstwa państwowe są w pełni skomercjalizowane.

Stany Zjednoczone mają najniższy udział sektora publicznego w tworzeniu docho-du narodowego i relatywnie najmniejsza jego część przechodzi przez budżet państwa. Rozwija się natomiast forma akcjonariatu pracowniczego, nosząca skrótową nazwę ESOP (Employment Stock Ownership Plan). Udział tego typu przedsiębiorstw w ogólnym zatrudnieniu wynosił w ostatnich latach nieco ponad 11%, zaś w ogólnej sumie kapitału zaledwie 3%. Ta forma akcjonariatu pracowniczego rozwijała się w USA głównie na tle silnej konkurencji i rosnących zagrożeń bankructwa w mniejszych fir-mach. Ich pracownicy ratowali się przed bankructwem i utratą pracy w formie wyku-pienia akcji i wyrażenia zgody na obniżenie ich przeciętnych wynagrodzeń w celu po-prawienia kondycji finansowej firmy i wzmocnienia jej konkurencyjnej zdolności.