Podstawowe funkcje pieniądza

Pojęcia „pieniądz” nie daje się precyzyjnie zdefiniować, gdyż pieniądz występuje w różnych formach i ma różny stopień płynności. Przez pojęcie „płynność” rozumiemy szybkość dostępu i możliwość użycia pieniądza w każdej chwili przez gospodar-stwo domowe. Pojęcie „płynność” może odnosić się także do banków lub przedsię-biorstw. W przypadku banków utrzymanie płynności oznacza zdolność do wypłaca-nia wkładów (depozytów) na każde żądanie klienta. W przypadku przedsiębiorstw zachowanie płynności oznacza ich zdolność do bieżącego regulowania wszelkich należności. Utrata płynności pieniężnej (gotówkowej) jakiegokolwiek podmiotu go-spodarczego oznacza trudną sytuację finansową, utratę zaufania co do jego wypłacal-ności, a w przypadku dłuższego ograniczania płynności gotówkowej, także możliwość upadłości firmy.

Pieniądz definiuje się najogólniej jako wszelkiego rodzaju środki wymiany i środki płatnicze, których zdolność do zapiaty jest nieograniczona zarówno wtedy, kiedy kupujemy jakiś towar lub usługę, lub kiedy regulujemy jakieś zobowiązanie finansowe względem kredytodawcy, banku, budżetu centralnego, budżetu lokalnego itp. Ma więc on moc prawną zwalniania od różnego rodzaju zobowiązań niezależnie od tego, z jakiego tytułu to zobowiązanie powstaje. Bank centralny w każdym kraju ma monopol na emisję pieniądza papierowego . Pieniądz papierowy jest prawnym środkiem płatniczym w danym kraju niezależnie od tego, czy jest on wymienialny na waluty innych krajów czy nie.

W życiu gospodarczym pieniądz spełnia różne funkcje. Główną funkcją pieniądza jest funkcja miernika wartości wszystkich towarów i usług. Dzięki istnieniu pieniądza pojawia się kategoria ceny, która jest niczym innym jak wartością towaru wyrażoną w pieniądzu.