Socjalizm etatystyczny był ustrojem wygodnym dla słabych, gdyż zapewniał im so-cjalne bezpieczeństwo (pracę, mieszkanie, wczasy, przedszkola, szkoły itp.). Tłumił zaś inicjatywę i przedsiębiorczość ludzi zdolnych i ambitnych, spragnionych osobistego sukcesu. Nie można było w tym systemie zrobić zbyt wielkiej kariery uczciwą pracą i nie było się karanym za lenistwo i nieudolność.
Przyszłość polskiej gospodarki związana jest z tworzeniem mechanizmu rynkowego, prywatyzacją przeważającej części sektora państwowego oraz włączeniem się do Wspól-noty Europejskiej. Dwa pierwsze problemy analizowane są w aneksie. W rozdziale tym zastanówmy się nad korzyściami i zagrożeniami wynikającymi z konieczności integro-wania polskiej gospodarki ze Wspólnotą Europejską.
Od początku lat sześćdziesiątych sytuacja przedstawiona w poprzednim podrozdziale zaczęła się stopniowo zmieniać na niekorzyść gospodarki amerykańskiej. Rozwijająca się nowoczesna gospodarka zachodnioeuropejska stawała się coraz bardziej konku-rencyjna dla gospodarki amerykańskiej. Wówczas eksport amerykański stopniowo stawał się mniej atrakcyjny, import zaś stawał się coraz bardziej pożądany przez ame-rykańskich konsumentów. Malała więc gwałtownie nadwyżka eksportu nad importem […]
Bilans handlowy to zestawienie wpływów i wydatków dewizowych z tytułu eksportu i importu dóbr i usług. Bilans płatniczy jest pojęciem szerszym. Obejmuje on cały bilans handlowy oraz wszelkie powstałe rozliczenia finansowe między mieszkańcami danego kraju i państwem a zagranicą. Bilans płatniczy jest zestawieniem wszystkich międzynarodowych transakcji ekonomicznych i finansowych w ciągu roku między danym krajem […]
Wyjaśnienie zjawiska inflacji należy do jednego z najtrudniejszych problemów teore-tycznych ze względu na wielość przyczyn, a zatem i możliwość różnorodnych interpre-tacji. Istnieje powszechna zgoda, że inflację należy mierzyć przeciętną stopą wzrostu cen. Dlatego pojęcie inflacji definiuje się jako stały wzrost przeciętnego poziomu cen rynkowych w miarę upływu czasu. Jest to definicja ujmująca inflację od strony […]
Produkcja rolna w krajach Wspólnoty jest w dużym stopniu dofinansowywana. Ogólny koszt protekcyjnej polityki rolnictwa w krajach Wspólnoty wynosił w 1991 r. prawie 142 mld doi., tzn. na jednego mieszkańca tych krajów przypadało 409 doi., a na jednego zatrudnionego w rolnictwie prawie 20 tys. doi? Polska nie jest zdolna do samodzielnego finansowania takiego systemu protekcji […]
W rozdziale 10 (podrozdział 10.8) zbadaliśmy zależności między popytem na pieniądz L a dochodem narodowym Y z jednej strony oraz popytem na pieniądz i wysokością stopy procentowej r z drugiej. Wyjaśnienie wpływu polityki pieniężnej banku centralnego i polityki fiskalnej rządu na poziom wytwarzanego dochodu narodowego, przy istniejących zdolnościach produkcyjnych, wymaga obecnie zbadania zależności między wysokością […]
Powstaje pytanie, czy istnieje dopuszczalna granica zwiększania deficytu budżetowe-go? Występuje często skłonność do formalnego ustalenia dopuszczalnej granicy w procentach do wytworzonego produktu krajowego brutto (PKB). W Polsce w okresie walki z inflacją na początku lat dziewięćdziesiątych próbowano uzasadniać, że deficyt budżetowy nie przekraczający 3% PKB nie stanowi zagrożenia dla finansów publicznych państwa. Zaczyna się ono […]
Zacznijmy nasze rozumowanie od fazy ożywienia, która charakteryzuje się rosnącą stale sumą wydatków inwestycyjnych. Towarzyszy temu wzrost dochodu narodowego, wzrost zatrudnienia oraz wzrost wydatków konsumpcyjnych. Globalny popyt wykazuje tendencję do szybszego wzrostu w stosunku do wzrostu podaży produkcji. Towarzyszy temu pewien wzrost cen. Ekspansja inwestycyjna powoduje wzrost zapotrzebowania na kredyt. Upowszechnia się wśród inwestorów i […]
We współczesnej gospodarce coraz większą rolę w regulowaniu należności odgrywa pieniądz bezgotówkowy w formie czeku i karty kredytowej, które zastępują coraz większą część pieniądza w obiegu . Są to jedynie substytuty pieniądza. Czekiem i kartą kredytową można posługiwać się tylko wówczas, gdy ich właściciel dysponuje na swoim koncie w banku gotówką, która jest ostatecznym środkiem […]