Monthly Archives Marzec 2015

Wpływ związków zawodowych na kosztową inflację próbowano uzasadnić przez porównanie wzrostu płac ze wzrostem wydajności pracy. Wskazywano na istotne róż-nice w tempie wzrostu wydajności pracy w poszczególnych gałęziach przemysłu i rów-nocześnie bardzo zbliżone tempo wzrostu płac nominalnych w tych gałęziach. Skoro w jednych gałęziach nastąpił wzrost płac pod wpływem wzrostu wydajności pracy, to inne grupy zawodowe będą domagać się sprawiedliwego udziału w ogólnych efektach wzrostu wydajności pracy i dążyć do wyrównania proporcji płac miedzy różnymi gałę-ziami. Wynikiem tych społecznych żądań jest wzrost kosztów wytwarzania i cen.

Integracja zachodnioeuropejska od momentu swych narodzin była odpowiedzią nie tylko na „wyzwania amerykańskie” oraz zagrożenia globalne, ale stanowiła również odpowiedź na niebezpieczeństwa związane z ekspansją bloku radzieckiego dążącego do panowania nad światem.

W ciągu dwudziestukilku lat 12 krajów europejskich stworzyło jednolity rynek przy całkowitym zniesieniu wszelkich barier w przepływie kapitału, towarów i ludzi. Stworzyło to największy wśród rozwiniętych krajów świata rynek, obejmujący około 350 min konsumentów (podczas gdy USA obejmują tylko 250 min, zaś Japonia 125 min konsumentów), który dysponuje największym w świecie potencjałem eksportowym i największą zdolnością absorpcyjną importu .

W krótkim okresie, tzn. przy założeniu danego aparatu wytwórczego, handel zagraniczny wywiera istotny wpływ na kształtowanie się globalnego popytu Pg. Po uwzględnieniu salda bilansu handlowego, znane już nam równanie określające wielkość wytworzonego dochodu narodowego od strony czynników popytowych przybierze postać:

Z podanego równania wynika, że dodatnie saldo bilansu handlowego {Ex > Iin) może wpływać korzystnie na poziom dochodu narodowego w kraju. Nadwyżkę eksportu nad importem można bowiem traktować jako pewną formę inwestycji zagranicznych, która powiększa rezerwy dewizowe kraju. Wpływ salda bilansu handlowego na poziom popytu globalnego i poziom wytwarzanego dochodu narodowego ilustruje wykres przedstawiony na rysunku 14.1.

W strukturze aktywów banku centralnego USA (zwanego Systemem Rezerwy Federalnej) dominującą pozycję zajmują papiery wartościowe rządu, których udział w ogólnej sumie aktywów kształtuje się w granicach 75-80%. Zapasy w złocie szacowane są na około 5%, zaś pożyczki na rzecz innych instytucji depozytowych kształtują się w granicach 4—6% aktywów.

Socjalizm w wydaniu radzieckim oparty był na monopolu: władzy politycznej, ideologii marksistowsko-leninowskiej, własności państwowej, handlu zagranicznego, zaopatrzenia i skupu w stosunkach państwa z rolnictwem oraz na całkowitej kontroli polityki kadrowej przez partię komunistyczną w formie tzw. partyjnej nomenklatury stanowisk kierowniczych.

Narzędziem bezpośredniego zarządzania gospodarką narodową był plan centralny, za którego pośrednictwem dokonywano podziału zadań i środków w formie nakazów i przydziałów przekazywanych przez struktury hierarchiczne podporządkowane centrum jednostkom gospodarczym, zwanym tradycyjnie przedsiębiorstwami. By) to więc system monocentryczny z mechanizmem nakazowo-rozdzielczym.

Utrzymywanie stabilnego kursu walut w okresie wysokiej inflacji wpływa również niekorzystnie na skłonności do oszczędzania w dolarach. Stopa procentowa od de-pozytów waluty krajowej kształtuje się orientacyjnie w granicach stopy inflacji (a więc może osiągać nawet kilkadziesiąt procent miesięcznie), natomiast stopa oprocentowania depozytów w dewizach utrzymuje się w granicach wartości jednocyfrowej i jest zbliżona do wysokości oprocentowania depozytów w bankach zachodnich. Nagromadzone oszczędności na rachunkach dewizowych stale tacą na wartości, gdyż stopa procentowa tylko w niewielkim stopniu kompensuje straty wynikające z wysokiego wzrostu cen krajowych. Następuje więc wyraźne przesuwanie oszczędności dewizowych na rzecz oszczędności w walucie krajowej. Zmniejsza się w ten sposób zakres dolaryzacji życia gospodarczego i umacnia się pozycja waluty krajowej w stosunku do dolara.