Monthly Archives Czerwiec 2012

Dotychczasowa analiza wskazuje, że nie ma jednoznacznej i powszechnie akceptowa-nej odpowiedzi na pytanie, jak zwalczać inflację. Zależy to w dużym stopniu od dia-gnozy przyczyn inflacji, a także od warunków określonego kraju, w jakich występują procesy inflacyjne.

Jeśli przyjmiemy hipotezę monetarystów, że inflacja jest zjawiskiem czysto pie-niężnym, co oznacza, że wzrost cen spowodowany jest przede wszystkim nieodpowied-nimi zmianami nominalnej podaży pieniądza, wówczas walka z inflacją sprowadza się do umiejętnej regulacji podaży pieniądza w wyrażeniu realnym. Można to wyrazić rów- namem. M_=Y_

Zjawisko cyklu koniunkturalnego było analizowane przy założeniu braku ingerencji państwa. Tymczasem rozwinięta już w czasie II wojny światowej i bardziej udoskona-lona po jej zakończeniu ingerencja państwa stała się jednym z najważniejszych czynni-ków kształtujących przebieg koniunktury gospodarczej w krajach zachodnich.

W okresie międzywojennym polityka osłony socjalnej praktycznie nie występowała bądź miała charakter doraźnej charytatywnej pomocy dla bezrobotnych i bezdomnych. Po II wojnie światowej nastąpił znaczny wzrost wydatków na osłonę socjalną. Na tym tle zaczął narastać konflikt między ludnością zawodowo czynną a ludnością zawodowo bierną lub też między pracownikami wysoko zarabiającymi a pracownikami nisko za-rabiającymi lub żyjącymi z zasiłków i zapomóg. Biedniejsi są zainteresowani dalszym zwiększaniem transferów dochodów w celu poprawienia ich trudnej sytuacji materialnej, zaś bogatsi uważają, że program socjalnej pomocy rozwija się ich kosztem.

Gospodarka tynkowa nie może efektywnie funkcjonować w warunkach dominacji pań-stwowej formy własności. Przedsiębiorstwa państwowe nie wykazują tale dużego zain-teresowania obniżaniem kosztów produkcji i uzyskaniem przewagi nad konkurencją, jak przedsiębiorstwa prywatne. Rząd spełniając funkcje właściciela środków produkcji w dużym stopniu kieruje się przesłankami politycznymi w podejmowaniu decyzji in-westycyjnych, chroni firmy przed bankructwem, angażuje się w negocjacje płacowe ze związkami zawodowymi, zabiegając bardziej o popularność niż perspektywy rozwojowe swoich przedsiębiorstw. Dominacja własności państwowej zapewnia zbyt duży zakres wpływów państwa na gospodarkę i społeczeństwo, co prowadzi do zdominowania życia publicznego przez biurokrację działającą z reguły asekurancko i ociężale, opierając się na przesłankach uznaniowych, a nie zapewnianych przez rynek kryteriach efektywnościowych. Z tych zasadniczych względów budowa gospodarki rynkowej wy-maga szerokiego zakresu prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, a nieograniczania się jedynie do zmian w sferze regulacyjnej.

Przy badaniu mechanizmu wahań cyklicznych w wydatkach inwestycyjnych Ka-lecki abstrahuje od zjawiska trendu wzrostu. Przyjmuje on założenie, że ogólna suma wydatków inwestycyjnych w okresie całego cyklu pokrywa się z ogólną sumą zużycia istniejącego zasobu kapitału. W rezultacie zasób kapitału nie wykazuje w dłuższym okresie tendencji rosnącej. Nie oznacza to jednak, że równość ta jest spełniona w po-szczególnych fazach cyklu koniunkturalnego. Jednakowe jest jedynie zużycie kapitału U we wszystkich fazach cyklu, ale zmienna jest w stosunku do tego zużycia wielkość inwestycji brutto Ib. Stąd właśnie biorą się wahania w faktycznym zasobie kapitału w poszczególnych latach.

Wejście do Wspólnoty wymaga ujednolicenia nie tylko wielu przepisów prawnych, ale także norm technicznych odpowiadających standardom światowym. Wszystkie istotne kwestie związane ze strategią rozwojową muszą być konsultowane i akceptowane przez jej kierownictwo. Do tych wymagań kraj musi przygotowywać się stopniowo i przede wszystkim unowocześniać proeksportową strukturę gospodarki, aby sprostać wysokim wymaganiom konkurencji znacznie bardziej rozwiniętych krajów Wspólnoty. To wymaga ogromnych nakładów kapitałowych. Gdyby Polska chciała w krótkim okresie wstąpić do Wspólnoty, duża liczba przedsiębiorstw niezdolnych do wytwarzania konkurencyjnej produkcji musiałaby zbankrutować, podobnie jak to się stało w byłej NRD, która przez włączenie do RFN od razu stała się pełnoprawnym jej członkiem.

Po II wojnie światowej, w okresie odbudowy gospodarczej i politycznej Niemiec Za-chodnich pojawiła się nośna koncepcja „społecznej gospodarki rynkowej” (Soziale Marktwirtschaft). Nazwę tę wprowadzi! A. Miillcr-Armack-, uogólniając zmiany pra- wnoinstytucjonalne oraz nową politykę społeczno-gospodarczą, jaką prowadził od 1948 r. L. Erhard w Niemczech Zachodnich.

Najbardziej charakterystyczną cechą krajów słabo rozwiniętych jest mała ilość dóbr ka-pitałowych nie pozwalająca na pełne zatrudnienie siły roboczej i wykorzystanie posia-danych zasobów naturalnych. Metody gospodarowania są prymitywne, a narzędzia pra-cy i wyposażenie – skąpe. Import nowoczesnego sprzętu napotyka ograniczenia spowo-dowane brakiem środków dewizowych, a także niedostatecznym popytem.