Na organizację oddziałuje on celowo i świadomie, sam jednocześnie poddając się w niewielkim stopniu lub wcale oddziaływaniom z jej strony. Władza dla współczesnych organizacji to przede wszystkim państwo stanowiące prawa i egzekwujące ich stosowanie. Ono uwzględnia interesy organizacji, ale nie nimi głównie się kieruje. Organizacje nie zawsze są w stanie przewidzieć decyzje parlamentów, rządów i administracji państwowej, ale z reguły muszą się im podporządkować. Władza dysponuje przymusem i sankcjami. Wydaje nakazy, zakazy i usiała normy postępowania. Zasady opodatkowania, stawki celne, stopa refinansowa, zakazy lub ograniczenia transferu zysków, dopuszczalne normy emisji zanieczyszczeń środowiska to tylko przykłady władczych oddziaływań państwa.

Sytuacja wymuszająca decyzję o reorganizacji wytworzyła się pod koniec lat sześćdziesiątych w znanym koncernie naftowym British Petroleum. Koncern był już wówczas potężną organizacją prowadzącą swoje interesy w różnych rejonach świata (m.in. w Stanach Zjednoczonych i Iraku). Jednocześnie większość podstawowych decyzji podejmowana była w jego londyńskiej centrali. Chociaż posługiwano się nowoczesnymi metodami planowania, to i tak centrala była przeciążona nadmiarem działań koordynacyjnych. Zastępcy prezesa koncernu łączyli funkcje kierowników wielkich działów funkcjonalnych (finansowy, kadrowy itp.) i kierowników odpowiedzialnych za operacje realizowane w różnych regionach świata.

Jak każdy podział, ten też nie jest do końca rozłączny. Elementy gry pojawiają się i w segmencie „władza” i w segmencie „walka”. Mówi się nawet o „grach z naturą”. Te podmioty, które umieściliśmy w segmencie „gra”, zachowują się czasem jak „władza” (np. monopoliści). Z opinią publiczną można grać, ale często trzeba ją traktować jak „naturę” itd. Otoczenie współczesnych organizacji staje się coraz bardziej:

„Gracza trudno oceniać w kategoriach tradycyjnej moralności […], ma on tendencję do antybigotyzmu, antyideologiczności i liberalizmu. Wierzy, że każdy, kto jest dobry, powinien być dopuszczony do gry niezależnie od rasy, płci, religii itp. Nie jest wrogo nastawiony do świata. Zawiść i mściwość znaczą, że człowiek sam pokazuje się jako przegrany.

Toyoda osobiście i w szczegółach nadzorował realizację tej strategii. W latach 1993 i 1994 osiągnięto niemal wszystkie założone cele. Ponadto Toyoda objął zaszczytną, ale trudną i wymagającą wielkiego wysiłku, funkcję prezydenta Japońskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów. W styczniu 1995 roku wziął udział w Światowym Forum Samochodowym w Szwajcarii, a w lutym przeprowadził poważne negocjacje z rządem chińskim.

Obok Kursenmaklera istnieją jeszcze „wolni maklerzy”. Jedni i drudzy zajmują się pośrednictwem w obrocie papierami wartościowymi, choć mogą także dokonywać transakcji na własny rachunek. Ich dochodami jest prowizja liczona od wysokości obrotu. Mogą oni dokonywać transakcji kupna-sprzedaży wyłącznie na swój własny rachunek, transakcje jednak na rzecz ich klientów mają pierwszeństwo. Między Kursenmakferem a „wolnym maklerem” jest jednak ogromna różnica, wynikająca z pewnych szczególnych obowiązków spoczywających na tym pierwszym.

Oznacza to, że kierownicy powinni mieć dość wolnego czasu na refleksje, pracę koncepcyjną i pozyskiwanie nowych informacji bez natychmiastowego konkretnego przeznaczenia (m.in. poprzez lekturę). Z tego punktu widzenia dzień prezesa Sęka trudno uznać za wzorcowy. Na zastanowienie i refleksję mógł on bowiem poświęcić jedynie czas jazdy samochodem (co nie jest bezpieczne, gdy się samemu prowadzi) i kilkanaście minut przed wyjazdem z biura na sesję rady miejskiej. Wezwania do oszczędzania własnego czasu rzadko który menedżer wprowadza w życie. Presja bieżących zajęć jest zbyt silna. Na pracę koncepcyjną pozostaje więc czas wolny, weekendy, wakacje. Uzasadnia to stwierdzenie, że „zarządzanie jest nigdy nie kończącą się pracą” i z reguły odbija się niekorzystnie na życiu osobistym zarządzających.

Najważniejszą sprawą były umiejętności w dziedzinie marketingu. Ich „nosicielem” w „Automatyce” był inżynier Seńko. To, że Sęk zatrudniał go i współpracował z nim, mimo że go nie lubił, świadczy szczególnie korzystnie

Rozwój organizacji jest odrębnym przedmiotem wielu badań. Naukowcom udało się wyodrębnić i opisać wiele podstawowych prawidłowości. Jako główne wskaźniki rozwoju organizacji przyjmuje się najczęściej:

Wpływ związków zawodowych na kosztową inflację próbowano uzasadnić przez porównanie wzrostu płac ze wzrostem wydajności pracy. Wskazywano na istotne róż-nice w tempie wzrostu wydajności pracy w poszczególnych gałęziach przemysłu i rów-nocześnie bardzo zbliżone tempo wzrostu płac nominalnych w tych gałęziach. Skoro w jednych gałęziach nastąpił wzrost płac pod wpływem wzrostu wydajności pracy, to inne grupy zawodowe będą domagać się sprawiedliwego udziału w ogólnych efektach wzrostu wydajności pracy i dążyć do wyrównania proporcji płac miedzy różnymi gałę-ziami. Wynikiem tych społecznych żądań jest wzrost kosztów wytwarzania i cen.

Integracja zachodnioeuropejska od momentu swych narodzin była odpowiedzią nie tylko na „wyzwania amerykańskie” oraz zagrożenia globalne, ale stanowiła również odpowiedź na niebezpieczeństwa związane z ekspansją bloku radzieckiego dążącego do panowania nad światem.

W ciągu dwudziestukilku lat 12 krajów europejskich stworzyło jednolity rynek przy całkowitym zniesieniu wszelkich barier w przepływie kapitału, towarów i ludzi. Stworzyło to największy wśród rozwiniętych krajów świata rynek, obejmujący około 350 min konsumentów (podczas gdy USA obejmują tylko 250 min, zaś Japonia 125 min konsumentów), który dysponuje największym w świecie potencjałem eksportowym i największą zdolnością absorpcyjną importu .

W krótkim okresie, tzn. przy założeniu danego aparatu wytwórczego, handel zagraniczny wywiera istotny wpływ na kształtowanie się globalnego popytu Pg. Po uwzględnieniu salda bilansu handlowego, znane już nam równanie określające wielkość wytworzonego dochodu narodowego od strony czynników popytowych przybierze postać:

Z podanego równania wynika, że dodatnie saldo bilansu handlowego {Ex > Iin) może wpływać korzystnie na poziom dochodu narodowego w kraju. Nadwyżkę eksportu nad importem można bowiem traktować jako pewną formę inwestycji zagranicznych, która powiększa rezerwy dewizowe kraju. Wpływ salda bilansu handlowego na poziom popytu globalnego i poziom wytwarzanego dochodu narodowego ilustruje wykres przedstawiony na rysunku 14.1.

W strukturze aktywów banku centralnego USA (zwanego Systemem Rezerwy Federalnej) dominującą pozycję zajmują papiery wartościowe rządu, których udział w ogólnej sumie aktywów kształtuje się w granicach 75-80%. Zapasy w złocie szacowane są na około 5%, zaś pożyczki na rzecz innych instytucji depozytowych kształtują się w granicach 4—6% aktywów.